---

02/06/2008

Imajući u vidu izuzetno visok deficit tekućeg računa platnog bilansa Centralna banka Crne Gore je uradila analizu održivosti deficita tekućeg računa. Prema studiji Centralne banke, osnovni razlozi koji su doveli do rasta deficita tekućeg računa platnog bilansa u prethodnoj godini su niska konkurentnost domaćih proizvođača, visok uvoz električne energije, rast cijena nafte na svjetskim berzama, veliki priliv SDI, prekomjerna potrošnja, visoka stopa rasta odobrenih kredita i dr. Karakteristike  platnobilansnih odnosa Crne Gore su stalno produbljivanje neravnoteže, dominacija sirovina u izvozu, izuzetno mala diverzifikovanost izvoza, izuzetno visoka geografska koncentracija izvoza, brz rast uvoza, uz zanemarljiv rast izvoza.

Analiza kretanja najvažnijih stavki platnog bilansa Crne Gore poslednjih nekoliko godina je pokazala da se visoki i dugotrajni deficiti tekućeg računa ne mogu beskonačno eksterno finansirati, ali isto tako i da ne postoje jedinstveni kriterijumi za ocjenu održivosti deficita tekućeg računa u praksi. Imajući u vidu visok priliv stranih direktnih investicija i veliki investicioni ciklus, nije realno očekivati da se u narednih nekoliko godina značajnije smanji deficit tekućeg računa. Ukoliko se u dužem vremenskom periodu zadrži deficit tekućeg računa, kada presahne priliv stranih investicija i kada dođu na otplatu krediti koji su sada uzimani, tada može doći i do recesionih efekata.  

U uslovima eurizacije, deficit tekućeg računa platnog bilansa nosi manje rizike, nego u slučajevima zemalja koje imaju svoju valutu, ali i opcije za njegovo elimisanje su sužene. Stoga je pravo vrijeme da se preduzmu mjere koje će dovesti do postepene korekcije deficita tekućeg računa platnog bilansa, jer je u kratkom roku moguće obezbijediti finansiranje postojećeg deficita bez ugrožavanja ekonomskog rasta.
Kompletan tekst studije možete preuzeti sa web stranice CBCG.