---

20/05/2011

U knjizi „Aktulena pitanja crnogorske ekonomije“, kao što je istakao Guverner Radoje Žugić, prikazano je osam radnih studija Centralne banke Crne Gore. Šest radnih studija je prethodno bilo objavljeno na web stranici CBCG, a dvije radne studije su nove, to jest po prvi put objavljene. CBCG je sa objavljivanjem radnih studija započela 2004. godine i do sada je objavila 21 radnu studiju, što je svrstava u red centralnih banaka koje se ozbiljnije bave istraživačkim radom. Radne studije svojom tematikom pokazuju i širinu opsega istraživačkih djelatnosti CBCG. Posmatrane radne studije su rezultat rada trinaest istraživača iz Sektora za istraživanje i statistiku, što je samo djelić kadrovskog potencijala CBCG.

Treba imati u vidu da su objavljene radne studije nastale u periodu od 2004. do 2010. godine i treba ih sagledati u istorijskom kontekstu i „pečatu“ vremena koje nose. Ipak, najveći broj njihovih preporuka i zaključaka je validan i sa današnjeg aspekta.

U nastavku izlaganja ukratko bi Vam predstavio najvažnije nalaze dvije nove radne studije od kojih se jedna odnosi na finansijsku stabilnost, a druga na kvalitet korporativnog upravljanja u Crnoj Gori.

Imajući u vidu da je odnedavno CBCG postala odgovorna za očuvanje finansijske stabilnosti u radnoj studiji „Finansijska stabilnost kao cilj centralnih banaka“, objašnjava se šta je to finansijska stabilnost, na koji se način ona način postiže, i sa kojim teškoćama se susrijeću centralne banke u ispunjavanju ovog cilja. U studiji se konstatuje da je Globalna finansijska kriza otvorila novo poglavlje u redefinisanju ciljeva monetarne politike i da finansijska stabilnost postaje sve značajniji cilj, a da je CBCG prva centralna banka u svijetu koja je definisala finansijsku stabilnost kao svoj osnovni cilj i da se Crna Gora na taj način svrstala u lidere u implementaciji savremenih monetarnih rješenja. U studiji se konsatutuje da su otežavajući faktori za prmjenu finansijske stabilnosti, kao cilja centralnih banaka, ogledaju u nedostatku regulatornog okvira, nedovoljnog nivoa ovlašćenja centralnih banaka, nerazvijenosti modela za analiziranje i razumijevanje finansijske stabilnosti, kao i u nedostaku opšteprihvaćene definicije finansijske stabilnosti. Stoga se u studiji zaključuje da finansijsku stabilnost treba tretirati kao javno dobro i da centralne banke ovaj cilj treba da dijele sa drugim institucijama.

Radna studija „Kvalitet korporativnog upravljanja i uticaj na profitabilnost kompanija u Crnoj Gori - empirijska analiza“ predstavlja istraživanje CBCG o kvalitetu korporativnog upravljanja u Crnoj Gori, koje je bazirano na metodologiji OECD-a, koje je u manjoj mjeri prilagođeno našim uslovima. Istraživanje je bazirano na Upitniku koji je distribuiran prema 62 najveća akcionarska društva u Crnoj Gori (mjerena veličinom aktive). Odgovore smo dobili od 66% anketiranih kompanija. Analiza je pokazala da su crnogorska preduzeća tek u začetku implementiranja osnovnih korporativnih instrumenata, iako su osnovni principi koji se odnose na institucionalne osnove, kao i poštovanje osnovnih prava akcionara uglavnom prisutni. Sa druge strane studija je pokazala da prava manjinskih akiconara nisu uvijek na najadekvatniji način ispoštovana, da je često problematična praksa izbora borda direktora i da još ne postoji svijest o stejkholderskom pristupu korporativnom upravljanju. Na kraju, empirijskom analizom je nedvosmileno utvrđeno  da postoji pozitivan efekat kvaliteta korporativnog upravljanja na profitabilnost crnogorskih firmi.

Na kraju bih se zahvalio svim saradnicima, odnosno koautorima iz CBCG, koji su radili na ovoj knjizi i nadam se da sam Vas zaintrigirao da pročitate i knjigu, kao i ostale radne studije koje nisu objavljene u knjizi već se nalaze na web stranici CBCG.