---

Zakon o sprečavanju korupcije ima za cilj sprečavanje zloupotrebe službenog, poslovnog, odnosno društvenog položaja ili uticaja radi sticanja lične koristi ili koristi za drugog. Ovim zakonom propisane su mjere za sprečavanje sukoba javnog i privatnog interesa, kao i ograničenja u vršenju javnih funkcija, podnošenje izvještaja o prihodima i imovini javnog funkcionera, zaštita lica koja prijavljuju nepravilnosti, kao i druga pitanja od značaja za prevenciju i sprečavanje korupcije.

Odredbe ovog zakona primjenjuju se na članove organa CBCG i druge zaposlene u CBCG koji su javni funkcioneri u smislu tog zakona. 

Saglasno ovom zakonu, članovi organa CBCG i zaposleni u CBCG koji su javni funkcioneri, u smislu tog zakona, podnose izvještaje o prihodima i imovini, koji se objavljuju na internet stranici Agencije za sprečavanje korupcije. 

Takođe, sprečavanje konflikta interesa za članove Savjeta CBCG uređeno je i članom 52 Zakona o CBCG. Prema tom članu, član Savjeta je dužan da svoju funkciju u Centralnoj banci obavlja na način da lične interese ili interese sa njim povezanih lica ne stavlja ispred interesa Centralne banke. Član Savjeta podnosi pisanu izjavu Savjetu o činjenicama iz člana 51 st. 2 do 5 ovog zakona, u roku od 15 dana od dana imenovanja, a zatim i jednom godišnje do kraja februara, u tekućoj godini, za prethodnu godinu. Ukoliko je član Savjeta na bilo koji način povezan sa predmetom odlučivanja ili je indirektno ili direktno zainteresovan za taj predmet, obavezan je da na početku sjednice Savjeta saopšti svoj interes i neće učestvovati u raspravi ili glasanju o tom pitanju, ali će se njegovo prisustvo računati u kvorum na toj sjednici.

Na prava i obaveze članova Savjeta koja nijesu utvrđena ovim zakonom ili Statutom primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje sprečavanje korupcije, u vršenju javnih funkcija.

Dodatno, Etičkim kodeksom članova Savjeta Centralne banke Crne Gore utvrđuju se etička načela i etička pravila profesionalnog ponašanja kojih treba da se pridržavaju članovi Savjeta CBCG u vršenju funkcije.

Zaposleni u CBCG koji nijesu javni funkcioneri podliježu odredbama Etičkog kodeksa CBCG kojim se reguliše prevencija korupcije. Etički kodeks CBCG, između ostalog, reguliše obaveze zaposlenih da obavljaju svoje dužnosti u skladu sa najvišim standardima profesionalnog ponašanja i političke neutralnosti, posvećenost zadacima i dužnostima, lojalnosti u njihovom izvršavanju, izbjegavanje sukoba interesa, sprečavanje bilo kakvog narušavanja ugleda Centralne banke, zaštitu podataka i povjerljivost, kao i zabranu otkrivanja povjerljivih informacija.

Takođe, po uzoru na rješenja iz Zakona o sprečavanju korupcije, Etički kodeks CBCG sadrži i odredbe koje se odnose na zabranu primanja poklona, uz izuzetke koji dozvoljavaju prihvatanje simboličnih, prigodnih i protokolarnih poklona čija vrijednost nije veća od 50 eura. Takođe zaposleni su obavezni da, u skladu sa poslovnim običajima i pravilima o prijavljivanju, prijave sumnjive aktivnosti i da se pridržavaju načela političke neutralnosti. Zabrana rada kod drugog poslodavca, van radnog vremena, ukoliko dodatni poslovi i aktivnosti stvaraju konflikt interesa, takođe je regulisana ovim kodeksom.

Kršenje pravila ponašanja utvrđenih Etičkom kodeksom CBCG predstavlja težu povredu radne obaveze, koja povlači odgovornost za povrede radnih obaveza.

Pored navedenog, CBCG je donijela i Etički kodeks ponašanja zaposlenih u Sektoru za finansijske i bankarske operacije, kojim se regulišu dodatni profesionalni principi za zaposlene u Sektoru za finansijske i bankarske operacije, koji učestvuju u procesu upravljanja međunarodnim rezervama i drugim portfolijima kojim Centralna banka Crne Gore može da upravlja u ime svojih klijenata.

Cilj ovog Etičkog kodeksa je unapređenje ponašanja zaposlenih u skladu sa profesionalnim i moralnim načelima, kao i načelima nezavisnosti i objektivnosti, na osnovu međunarodnih normi u ovoj oblasti i dobrih poslovnih običaja.

 

Pored odredbi ovog Etičkog kodeksa, zaposleni u Sektoru za finansijske i bankarske operacije dužni su da poštuju pravila profesionalnog ponašanja utvrđena Etičkim kodeksom CBCG.  

Zviždači

Zakonom o sprečavanju korupcije uređen je postupak podnošenja prijave zviždača, način postupanja po toj prijavi kao i zaštita zviždača (čl. 48 do 74). U skladu sa tim zakonom, zviždač je fizičko lice zaposleno u privatnom ili javnom sektoru, koje je steklo informacije o nepravilnostima u svom radnom okruženju i koje podnosi prijavu o nepravilnostima (član 5). 

Prijava zviždača se podnosi u pisanoj formi, usmeno na zapisnik, putem pošte ili elektronskim putem i putem telefona. Prijava treba da sadrži opis nepravilnosti i lične podatke zviždača, osim ako zviždač želi da ostane anoniman.

Podaci o identitetu zviždača, zviždačevog pomagača, povezanog lica sa zviždačem, prijavljenog lica, odnosno podaci na osnovu kojih se može otkriti njihov identitet, sadržaj prijave i prateće dokumentacije biće zaštićeni od neovlašćenog pristupa i obilježeni stepenom tajnosti povjerljivo, i sa njima se postupa u skladu sa unutrašnjim opštim aktima Centralne banke kojim se uređuje tajnost podataka i zaštita podataka o ličnosti. 

Bliže informacije o načinu podnošenja prijave dato je u Uputstvu o načinu podnošenja prijave o ugrožavanju javnog interesa koja upućuje na korupciju i zaštiti zviždača. 

Način evidentiranja i postupanje po prijavi zviždača bliže je uređeno Procedurom o načinu evidentiranja i postupanja po prijavi zviždača.

U skladu sa Zakonom o sprečavanju korupcije, CBCG, kao organ vlasti, donosi Plan integriteta svake dvije godine. Ovaj plan se priprema na osnovu procjene podložnosti određenih radnih mjesta i radnih procesa za nastanak i razvoj korupcije i drugih oblika pristrasnog ponašanja javnih funkcionera i zaposlenih u CBCG. Plan integriteta uključuje mjere koje sprečavaju i uklanjaju mogućnosti za nastanak i razvoj korupcije i obezbjeđuje povjerenje javnosti u njihov rad. Plan integriteta je objavljen na sajtu CBCG.