---

24/12/2007

Savjet Centralne banke Crne Gore, predsjedavao predsjednik Ljubiša Krgović usvojio je Izvještaj glavnog ekonomiste za januar-septembar kao i Izvještaj o kretanju cijena za III kvartal 2007. godine.

Prema tom izvještaju, rast ekonomske aktivnosti je visok i u prvih devet mjeseci BDP je povećan za 7,1%. Strane direktne investicije su u porastu, budžetski suficit će biti rekordan, a iza nas je i izuzetno uspješna turistička sezona. Stope rasta kredita, depozita i štednje građana su takođe rekordne. Sa druge strane, faktori koji sugerišu da je potrebno oprezno upravljati ekspanzijom su rast inflacije, rast spoljnotrgovinskog deficita i previsoka stopa rasta kredita. Nivo diverzifikacije crnogorske privrede je nizak i privreda je u velikom stepenu zavisna od dva strateška proizvoda- aluminijuma i turizma, što može biti i potencijalan izvor ranjivosti crnogorske privrede.

Inflacija je u porastu i mjerena indeksom troškova života na kraju septembra u odnosu na kraj prethodne godine, povećana je za 5,5%. Prosječna stopa inflacije (januar-septembar 2007. u odnosu na januar-septembar 2006.) iznosila je 3,2%. U ovakvim uslovima ekonomska politika može djelovati u pravcu ograničavanja rasta agregatne tražnje i u pravcu eventualnog snižavanje poreza za određene kategorije proizvoda, koje su porasle pod uticajem eksternih faktora. U sklopu svog djelokruga, Centralna banka je reagovala mjerama koje će ograničiti kreditnu ekspanziju i na taj način uticati na agregatnu tražnju.

Novčana masa, odobreni krediti, depoziti građana i štednja dostigli su rekordne iznose. U periodu septembar 2007 – septembar 2006. godine odobreni krediti povećani su za 177,3%, depoziti za 124,8%, a štednja građana za 162,4%. Ovako visoka stopa rasta kredita nije održiva u sljedećoj godini, zbog čega su bile nužne mjere CBCG usmjerene na ograničavanje kreditne ekspanzije.

Industrijska proizvodnja je u opadanju i u prvih devet mjeseci ove godine u odnosu na isti period prošle, nivo industrijske proizvodnje je bio niži za 4,3%, ali prije svega kao posljedica problema u elektro-energetskom sistemu. U oblasti fiskalne politike ostvaren je izuzetno visok budžetski suficit i trebalo bi nastojati da se veći dio ovog suficita preusmjeri na kapitalne investicije i prijevremenu otplatu spoljneg duga.

Deficit tekućeg računa je u porastu, a prema preliminarnim podacima na kraju septembra je dostigao iznos od 512 miliona eura i bio je za 61% viši, u odnosu na prethodnu godinu. Deficit robne razmjene je dostigao iznos od preko jedne milijarde eura. Suficit u sektoru usluga, iznosio je 411 miliona eura i udvostručen je u odnosu na prethodnu godinu. Izvoz je povećan za svega 2%, a uvoz za čak 37%.

Priliv stranih direktnih investicija je u porastu. Neto priliv stranih direktnih investicija u periodu januar - septembar 2007. godine, iznosio je 337,6 miliona eura, i u odnosu na isti period 2006. povećan je za 38,8%.

U ovoj godini se po prvi put u većem obimu javljaju i crnogorska preduzeća kao strani investitori. Tako su u prvih devet mjeseci ove godine crnogorska preduzeća investirala u inostranstvu 44,6 miliona eura.